Vasten-nabootsend dieet tegen type 2 diabetes

Elke dag medicijnen gebruiken? Of iedere maand vijf dagen een speciaal dieet volgen? Voor veel patiënten met type 2 diabetes klinkt die tweede optie veel aantrekkelijker. Maar werkt het ook?

Diabetesonderzoeker prof. Hanno Pijl (Leids Universitair Medisch Centrum): ‘Bij mensen met metabool syndroom - een voorstadium van diabetes – in ieder geval wel. Het lichaamsgewicht neemt af, de nuchtere glucose, cholesterol en triglyceriden in het bloed verbeteren en de bloeddruk wordt lager. Terwijl je met een medicijn slechts één aspect van diabetes bestrijdt, verbetert dit dieet de gezondheid op allerlei vlakken.’

Vasten nabootsen

Het dieet van het bedrijf L-Nutra waarop Pijl doelt bestaat uit onder meer soepen, notenrepen, koolcrackers en olijven. ‘Patiënten krijgen dagelijks 700 tot 1000 kilocalorieën binnen’, licht Pijl toe.

‘Het unieke is dat het dieet geen snelle koolhydraten en nauwelijks eiwitten bevat; alleen complexe koolhydraten en een beetje vet. Voor de cellen in het lichaam vormt dat aanleiding om over te stappen van groei en vermenigvuldiging naar onderhoud en herstel.

Eigenlijk zijn de effecten op celniveau vergelijkbaar met die van vasten: het is dus een vasten-nabootsend dieet.’

Toepassing in behandeling

Met steun vanuit het programma Translationeel Onderzoek onderzoekt Pijl nu of de interventie voor diabetespatiënten haalbaar is.

‘We volgen 100 diabetespatiënten gedurende drie maanden’, zegt Pijl. ‘De ene helft volgt vijf aaneengesloten dagen per maand het speciale dieet, de andere helft krijgt alleen het diabetesmedicijn metformine.’ Het gaat om patiënten met beginnende type 2 diabetes die nog geen insuline hoeven te spuiten. ‘We meten niet alleen hun bloedwaarden maar kijken ook met MRI-scans naar onder meer buikvet en levervet, en we onderzoeken de darmflora.’

Onderzoeksresultaten zijn er nog niet. ‘We zien al wel dat mensen het dieet beter volhouden dan verwacht.’ Naast ondersteuning van ZonMw, wordt dit project gefinancierd door het Diabetes Fonds. ‘Als blijkt dat het dieet werkt, zou het mogelijk kunnen worden toegepast in de behandeling van diabetes type 2’, hoopt Frieda van der Jagt, Diabetes Fonds.